بیماری دیابت در طی 3 دهه گذشته روند افزایشی را در جهان طی کرده است و سازمان جهانی بهداشت پیش بینی می کند که تا سال 2030 دیابت هفتمین علت مرگ در جهان خواهد بود. پیامد های زیانبار این بیماری از جمله افزایش خطر حملات قلبی و سکته ، نارسایی کلیوی و کوری علاوه بر تحمیل هزینه های سنگین مراقبت های بهداشتی درمانی ، درد و رنج فراوان به فرد مبتلا و بر اعضای خانواده وی تحمیل می کند که قابل اندازه گیری نیست. براساس مطالعات انجام شده در جهان، 80 درصد موارد دیابت نوع 2 با رعایت تغذیه صحیح و تحرک بدنی و بهبود شیوه زندگی قابل پیشگیری است. در کشور ما نیز شیوع دیابت و اختلالات قند خون قابل ملاحظه است و از مهمترین عوامل موثر در بروز این بیماری الگوی غذایی ، مصرف زیاد مواد قند وشکر ، شیرینی ، شکلات ، نوشابه های گازدار ، آب میوه های صنعتی که حاوی قند افزوده می باشد.
سرانه مصرف قند وشکر در کشور ما 66 گرم است در حالی سازمان جهانی بهداشت در توصیه های اخیر خود توصیه می کند مصرف روزانه قند و شکر کمتر از 25 گرم ( کمتر از 5 قاشق مرباخوری شکر و یا 6 حبه قند ) باشد.
مصرف زیاد قندهای ساده با مصرف انواع شیرینی ، شکلات ، بیسکویت ، کیک و کلوچه، نوشابه های گازدار و آب میوه های صنعتی حاوی قند افزوده به علت تحریک ترشح انسولین موجب افت قند خون می شود که خود منجر به تمایل بیشتر به مصرف قندهای ساده و متعاقب آن افزایش انرژی دریافتی و اضافه وزن و چاقی می شود. هم چنین مصرف بی رویه غذاهای آماده (فست فودها) ، غذاهای چرب و سرخ شده با اضافه وزن و چاقی خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد..
به منظــور کــاهش مصرف قند و شکر در برنامه غذایی روزانه پیروی از توصیه های زیر می تواند موثر باشد.
1- در مصرف مواد قندی خصوصا" قندهای ساده که در انواع شیرینی، شکلات، آب نبات ، مربا، عسل و شربت ها وجوددارد ، حد اعتدال را رعایت کنید.
2- نوشابه های گازدار حاوی مقادیر زیادی قند هستند بطوری که یک نوشابه 300 میلی لیتری 28 تا 30 گرم قند دارد ( معادل 12-10 حبه قند و یا 6 قاشق مربا خوری شکر) اعتدال را رعایت کنید.
3- به جای استفاده از قند و شکرهمراه با چای، از خرما، توت خشک، انجیرخشک و سایرخشکبار به مقدار کم استفاده نمایید. توجه داشته باشید که مصرف زیاد اینها هم موجب اضافه وزن و چاقی و افزایش خطر ابتلا به دیابت می شود.
4- آب و دوغ کم نمک و بدون گاز را جایگزین انواع نوشابه و آبمیوه های مصنوعی کنید. بطورکلی مصرف میوه کامل بهتر از آب میوه است. در صورتی که تمایل به مصرف آب میوه دارید از آب میوه خانگی و یا انواعی که قند افزوده ندارند در حد اعتدال استفاده کنید.
5- جهت آگاهی از میزان قند در مواد غذایی آماده به برچسب روی بسته بندی آن ها توجه کنید.
6- مصرف میوه ها و سبزیهای تازه را در برنامه غذایی روزانه خود افزایش دهید. میوه ها وسبزی ها حاوی فیبر غذایی هستند که جذب قند و چربی را در روده کاهش داده و از اضافه وزن و چاقی ، بالارفتن قند و چربی خون جلوگیری می کنند.
7-در برنامه غذایی خود از حبوبات و نان سبوس دار بیشتر استفاده کنید. فیبر موجود در حبوبات و نان های سبوس دار هم به کاهش جذب قند و چربی از روده کمک می کند.
8- مصرف چربی و روغن را با محدود کردن مصرف غذاهای آماده (فست فود ها) ، اجنتاب از غذاهای چرب و سرخ شده کاهش دهید. مصرف زیاد چربی و روغن موجب اضافه وزن وچاقی می شود که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی ، دیابت و سرطانها را افزایش می دهد.
9- کودکان را از دوره کودکی به غذاهای کم شیرین و رعایت اعتدال در مصرف شیرینی و شکلات و بطور کلی مواد قندی و شیرین عادت دهید.
10- برای کنترل وزن بدن و پیشگیری از اضافه وزن وچاقی ،حداقل 5 روز در هفته و هر بار به مدت 30 دقیقه پیاده روی تند داشته باشید. برای کودکان و نوجوانان روزانه 60 دقیقه فعالیت بدنی توصیه می شود.
منبع : http://kaums.ac.ir